Category Archives: Meester-leerling traject

Kantje Boordje

Kantje boordje, een pleidooi voor passement

Kantje boordje, een pleidooi voor passement

Een pleidooi voor een levend en lokaal ambacht, passementerie.

van 1 nov 2019 tot en met 31 juni 2021

deelnemers
Helena De Smet
Veerle Tytgat
Michel Moeremans
partners
DOEK vzw
Timelab vzw
met de steun van
Vlaamse overheid

Via een Meester-Leerlingtraject leren mode-ontwerper Helena De Smet (leerling) en textiele vormgever Veerle Tytgat (leerling) de technieken van het passementerie-ambacht van Michel Moeremans (meester). In een later stadium zoeken ze methoden om deze kennis door te geven en het passementerie-ambacht levend houden. ​

Passementerie is de verzamelterm voor decoratieve textielproducten zoals banden, franjes, koorden en galons, die zowel manueel als machinaal vervaardigd kunnen worden. Je vindt passement terug in interieur en mode, maar vroeger ook op rijtuigen, uniformen en liturgisch textiel. Het unieke aan passement is het samenbrengen van uiteenlopende textieltechnieken zoals koordmaken, vlechten, weven en breien. Door deze onderling te combineren, krijg je een heel breed scala aan artikelen, met ronkende namen als galons, franjes, crêtes, lézardes, effilés, embrasses en macarons.

Het is ondertussen echt wel ‘kantje boordje’ voor deze textiele nijverheidsvorm. Waar er rond 1950 in de streek van Erpe-Mere een 35 tal passement-ateliers waren, tellen we er nu nog 2 , waarvan 1 nog ambachtelijk werkt.

Het traject start in november 2019 en loopt tot en met eind juni 2021. Hierbij worden 6 verschillende technieken aangeleerd. De laatste maand wordt gewerkt aan de voorbereidingen om het ambacht over te dragen naar een groter publiek, via onder andere Collective Wisdom Sessions. ​

Dit project kwam tot stand dankzij de financiële bijdrage van de Vlaamse Overheid.

Lees meer

Michel is de kleinzoon van Edgar Moeremans, die in de jaren ’40 te Ninove het gelijknamige bedrijfvoor fabricatie van passementen oprichtte.

Hij leerde het vak op de werkvloer, in de firma en uit de handen van zijn vader, die het op zijn beurt van zijn vader had geleerd. Een opleiding passement bestond namelijk niet. Je kon het vak enkel via leerling-meesterschap leren. In 2009 kende het bedrijf financiële problemen. De firma Deltracon in Ingelmunster kocht het bedrijf Edgar Moeremans & Co over en herdoopte het tot Flanders’ Trimmings. Meester Moeremans superviseert er nog 1 dag per week het atelier. Dankzij de passie en visie van bedrijfsleider Rudy Delchambre treft men op deze plaats zowel een uitgebreid archief van passement, een operatief atelier èn het echte vakmanschap onder 1 dak aan. Een unieke situatie in het Vlaamse textiellandschap aangezien dit atelier, en de firma Neckebroeck in Erpe-Mere, de enige overblijvende ateliers zijn voor fabricatie van passementen.

Veerle is freelance textielvormgeefster en docente in textiele kunsten. Ze bewandelt een pad balancerend tussen vormgeving en artistiek werk. Het ene moment ontrafelt ze de mogelijkheden die een materiaal in zich draagt, de andere keer vertrekt ze vanuit een technisch standpunt. Handwerk en ‘de traagheid der dingen’ spelen een belangrijke rol. Ze is steeds op zoek naar hoe ze (de productie van) textiel op een duurzame en ethische manier kan benaderen. Door bijvoorbeeld ecologische materiaal te gebruiken, samen te werken met de sociale economie en lokale partners en toeleveranciers. Handenarbeid gaan bij Veerle hand in hand met een semi-industriële productie. Ze combineert graag diverse textiele technieken enricht zich hierbij vooral op toepassingen voor interieur.

Helena is mode-ontwerpster en docente aan het KASK Gent. Helena kreeg haar opleiding aan de Antwerpse mode academie en werkt al sedert 1990 als freelance ontwerpster voor modehuizen en confectiebedrijven. Als ontwerpster hecht zij veel belang aan de uitvoering van haar ontwerpen. Uit de dialoog met vaklui haalt zij veel voldoening en groeit ze in haar ontwerpproces. Parallel met het ontwerpen, begon ze 10 jaar geleden als docente materialen en technieken aan het KASK Gent bij de opleiding MODE. Over de laatste 3 decennia zag ze het textiele landschap ingrijpend veranderen. Door faling of verhuis van talrijke textielbedrijven naar lage loonlanden wordt het voor ontwerpers ontzettend moeilijk om kleine ateliers met ambachtslui te vinden waarmee ze in dialoog kunnen gaan om hun ideeën vorm te geven. Door haar ervaringen mede door dit traject hoopt Helena hier verandering in te kunnen brengen.

Terug naar PROJECTEN

True Colors

True Colors

True Colors

Over vilten met wol en botanisch verfgoed

van 1 juli 2019 tot 30 juni 2021

deelnemers
Hilde Vleugels
Hans Jackmaert
met de steun van
Vlaamse overheid/
Erfgoed Vlaanderen

Het wolambacht en het verven met lokale verfplanten is in Vlaanderen nagenoeg verdwenen. Bij DOEK zoeken we naar manieren om dit meer op de kaart te zetten. 

gele verfbad met Wouw

Foto: Eerste gele verfbad met Wouw

In de zomer van 2019 doken Hans Jackmaert (leerling) en Hilde Vleugels (meester) binnen hun Meester-Leerling Traject True Colours in de verfketels om de drie basiskleuren uit planten te ontwikkelen. Deze planten zijn de lokale ‘grand teint’ planten, die Hans kweekt in zijn volkstuin in Deurne. Het geel halen we uit de wouw. Het rood komt uit de wortel van de meekrap en het blauw vind je in de wede.

In de herfst van 2019 zochten we de gezellige warmte van wol op. Dan gingen we volop vilten om het warm te krijgen.

Meester en leerling bestuderen samen oude verfrecepten met planten

Hilde Vleugels

In 2021 verbindt Hans zijn opgebouwde kennis en informatie met diverse studenten tijdens verschillende Collective Wisdom Sessions.

“Ik ontdek kleuren, overal waar ik kom. Ik wil ze zien binnenin mij en weten wat ze met me doen. Nog voor we enige taal spraken zagen we al kleuren. Verschillende fases in mijn leven zijn verbonden aan kleuren. Ik herinner me het blauw van de drankenkaart in de lagere school, waar ik ‘s middags een chocomelk van ‘den Inza’ mee kon drinken. Of mijn warrige verhouding met rood. En toch wens ik op een dag mijn lievelingsrood uit planten te verkrijgen. Alle ervaringen, goed of slecht, mooi of lelijk, brachten me steeds in een ander universum, een van kleuren. Zijn we geworden tot wie we zijn, door kleuren? Als we al deze momenten op een tijdlijn zouden markeren dan zien we een lange route. Ik reisde alleen, samen met anderen, met mensen die ik leuk vond, of net niet, een hele karavaan. Ook al zou je je hele leven op 1 en dezelfde plek blijven, toch is de levensreis van kleuren nomadisch en onvoorspelbaar.” (HJ)

Dit project kwam tot stand dankzij de financiële bijdrage van de Vlaamse Overheid.

Terug naar PROJECTEN
We gebruiken cookies en vergelijkbare technologieën om de diensten en functionaliteit op onze site mogelijk te maken en om je interactie met onze dienst te begrijpen. Door op 'Accepteren' te klikken, ga je akkoord met ons gebruik van dergelijke technologieën voor marketing en analyse. Bekijk het privacybeleid