Het grote repareeronderzoek Textiel
2019
partners
DOEK vzw
Netwerk Bewust Verbruiken
Vlaanderen Circulai
Op maandag 10 juni 2019 kwamen 15textielreparatie-experts met een hart voor textiel en duurzaam hergebruik samen bij DOEK vzw in Mortsel. Elke deelnemer stelde kritische vragen: “Waarom wordt alle kleding gemaakt voor standaard maten terwijl we juist allemaal zo verschillende vormen hebben? Waarom kan de industrie tegenwoordig geen kwaliteitsvolle kledingstukken meer leveren? Wat is er nodig om terug kledingstukken van betere kwaliteit aan redelijke prijzen te kunnen leveren? Wat is het verschil tussen ecologische kleding en niet-ecologische kleding?”
Kostbare tijd en vervuiling – hoe keren we het tij?
We raken niet uitgepraat over kleding, textiel reparatie en wetgeving die zoveel verspilling zou moeten voorkomen. De beperkte tijd dwingt ons de discussie te staken, maar eigenlijk wil iedereen meer. Meer uitwisseling en samen zoeken naar mogelijke voorstellen en adviezen voor één van de meest vervuilende industrieën die er momenteel bestaat.
Heel anders was het nog 30 jaar geleden. De mode-industrie en de fast-fashion van de grote ketens hebben hier verandering in gebracht. Met kinderarbeid, sociale misstanden enecologische rampen. Hoe is het zo ver kunnen komen? En hoe keren we het tij?
Een van de heldere en doeltreffende opmerkingen die gemaakt wordt door de groep is:
“Als mensen doorhebben hoe lang het duurt om iets te maken, dan beseffen ze dat de kleding veel te goedkoop is.”
Sensibiliseren over dit thema is ook één van de rollen die de repair-ateliers opnemen. De meeste mensen beseffen niet hoeveel werkuren, water (voor het kweken van katoen, het verven van stoffen) en vervoer gestoken wordt in een kledingstuk en wat de impact hiervan is op het milieu.
We onderzochten verschillende kledingstukken. Wat gaat er snel stuk? Hoe bepaal je of een stuk nog te herstellen is? Als het niet meer te herstellen is, hoe geef je het een nieuw leven? Wat is er nodig tijdens het ontwerpproces om een kledingstuk een langer leven te geven? Hoe herken je kleding van kwaliteit? Hoe is iets afgewerkt?
Dit zijn vragen waar niet gemakkelijk een antwoord op te vinden is. Er is namelijk zo veel op de markt en het is niet evident om kwaliteit te vinden en te herkennen.
Lees meer
Ritsen gaan vaak kapot. In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, zijn ze vaak wel te repareren.
Wanneer je rits open gaat in het midden?
Het is vaak het glijdertje dat niet meer goed werkt , en wat dan vaak gedaan kan worden is het dichtknijpen van het glijdertje.
Pennetjes uit je rits?
Dat is niet zo makkelijk te repareren, maar een rits in zijn geheel vervangen kan zeker nog. Het kost tijd, maar het kan zeker de moeite zijn. Wanneer wordt het echt moeilijk? Als de rits te dicht op drukknoopjes bevestigd is. Dan moet je namelijk de drukknoopjes ook verwijderen, maar dan maak je gaten. Let dus zeker goed op als je een nieuwe jas met rits koopt: kijk goed of er geen knoopjes te dicht op de rits zijn bevestigd.
Het onderhouden van een rits?
Er werd ook aangeraden om een rits regelmatig in te wrijven met droge zeep of kaarsvet, op die manier blijft de rits goed lopen en voorkom je stroeve ritsen die snel kapot gaan.
We spraken ook over de kwaliteit van draad en de verschillende naden. Zo heb je een Engelse naad en een Franse naad. Madam Zsazsa legt het ook uit in haar blog. We bekeken alle meegebrachte kledingstukken en zagen ook het verschil met de dubbelgestikte stukken en enkel gestikte. De afwerking aan de binnenkant is iets waarop in fast fashion altijd bezuinigd wordt, maar ook op de kwaliteit van het garen waar het textiel uit wordt gemaakt. Draden worden minder getwijnd dan voorheen. Twijnen is het samendraaien van twee of meer draden, meestal in tegenovergestelde richting van de draaiing van de gebruikte draden, om dikker en sterker garen te verkrijgen.
Kortom, op elk facet in de keten wordt er door de industrie gekeken of een kledingstuk met minder handelingen kan gemaakt worden, en zo nog sneller en nog goedkoper op de markt kan komen. Wat eigenlijk sowieso heel absurd is. Omdat het helemaal niet moeilijk is om mensen die kledingstukken in lageloonlanden maken eerlijk te betalen. Wij zouden het zelf amper merken in het eindbedrag. Het verschil zou ongeveer 0,5 euro zijn op de verkoopprijs.
En zo komen we op het onderwerp regelgeving: regelgeving is hard en broodnodig! En we zijn het er allemaal over eens dat dit op Europees niveau moet gebeuren. Er moet een omslag komen, maar dat kan niet zonder wetten die voorkomen dat:
- mensen in erbarmelijke omstandigheden voor te lage lonen kleding maken.
- er miljarden liters water verspild wordt voor het kweken van katoen en het verven van stoffen.
- er jaarlijks tonnen kleding verbrand wordt enkel om de waarde van de verkochte stuks hoog te houden. De Europese Commissie heeft aangegeven meer te willen inzetten op het recycleren van kleding. Op dit moment wordt er maar een fractie van al het textiel gerecycleerd in plaats van verbrand.
- kleding zo gemaakt wordt dat het sneller slijt door gebruik van slechte draden en te dunne stoffen.
Van regelgeving sprongen we naar alternatieven voor katoen. Zijn er eigenlijk wel goede alternatieven? Lies Van Assche van DOEK vzw is heel duidelijk: het beste alternatief op dit moment is tweedehands kleding.
Wat met andere materialen?
- Polyester: Een groot nadeel van veel synthetische stoffen is dat ze microplastic achterlaten in het water bij iedere wasbeurt. Inmiddels kennen we dan ook de keerzijde van de fleecetruien gemaakt van petflessen en is de boodschap: niet wassen! Het Duitse Langbrett maakte waszakken die een deel van de microplastics opvangt tijdens het wassen. Dit is echter geen oplossing en dit artikel legt dit duidelijk uit. Een voordeel van polyester is dat het hergebruikt kan worden, maar daar komt heel wat bij kijken.
- Bamboe is veel duurzamer dan katoen. Een groot nadeel hier is echter het gebruik van chemicaliën bij het verwerken tot textiel. Meer info vind je in dit artikel.
- Tencel of lyocell is gemaakt van houtpulp van de eucalyptus en duurzamer dan viscose omdat de gebruikte chemicaliën tijdens het proces in de kringloop blijven en hergebruikt kunnen worden. Lees meer in dit artikel.