OVER DOEK

MISSIE en visie

DOEK is een textielplatform voor het scheppen van nieuwe regels en vormen. We zetten textiel in als middel én onderwerp voor maatschappelijke verandering. We organiseren ons in een textielplatform dat even beweeglijk is als de wereld waarin het tot stand komt.

Textiel staat bij DOEK als gedeelde interesse en/of materiaal centraal als een venster naar anderen. Textiel is aanwezig in ieders leven: van de lakens waar we onder slapen en de kleren die we ‘s ochtends aantrekken, tot de textielobjecten die we maken, bewaren en koesteren. Via textiel verbinden we heel verschillende mensen met elkaar en elkaars praktijk in een meerstemmige community. 

We geloven in meerstemmigheid en ontmoeting als fundamenten van onze samenleving. We geloven dat makers via het medium textiel, een rol kunnen opnemen als motor voor systemische en duurzame verandering. 

 De werking van DOEK steunt op drie pijlers die op elkaar inspelen en elkaar versterken:

Binnen die drie pijlers fungeert textiel als onderwerp en katalysator voor verdere ontmoeting en uitwisseling. We mikken via deze drie hoekstenen steeds op een maatschappelijke insteek, die we telkens op verschillende manieren benaderen.

    • co-creatiemethodieken
      textielupcycling vanuit diverse textielreststromen
      textielinnovatieve modellen
      hergebruik van textielreststromen in de kunsten
      circulair en duurzaam textiel
      textiel in de kunsten
      empowerment van nieuwkomers
      talentontwikkeling
      lokale en globale textielambachten
      overdracht en borging van divers en stedelijk immaterieel erfgoed
      kennisdelingsmethodieken
      sociale en reguliere tewerkstelling van vluchtelingen in de brede cultuursector
    • competentie-ontwikkeling van nieuwkomers tijdens onze projecten

HISTORIEK

DOEK werd in 2012 onder de vleugels van vzw Kopspel opgericht door social designer, kunstenaar en kostuumontwerper Lies Van Assche, vanuit een ambitie om een duurzame textielwerkplaats te ontwikkelen rond maatschappelijke thema’s zoals solidair samenleven, stedelijkheid, identiteit en duurzaamheid.

In 2016 slaat DOEK de vleugels uit en wordt de organisatie operationeel in een eigen vzw-structuur. Vanaf dan is DOEK ‘een textielplatform voor het creëren van nieuwe vormen en regels.’ De fundamenten van de organisatie – gelijkwaardigheid, wederkerigheid en inzetten op het creëren van ruimte en tijd voor een meerstemmige gemeenschap – blijven behouden.

Tijdlijn

2012

 

DOEK start als sociaal-artistiek tewerkstellingsproject voor onder andere nieuwkomers en jongeren uit het deeltijds onderwijs. Via opdrachten vanuit de culturele, creatieve en erfgoedsector wordt hen werkervaring op niveau geboden. Jonge makers die duurzaam, circulair en lokaal willen produceren vinden in die periode eveneens de weg naar DOEK.

Tot 2016 huist het atelier van DOEK in de Brede School in Borgerhout. In samenwerking met haar bewoners ontwikkelt Lies Van Assche een co-creatiemethodiek voor het ontwerp en de realisatie van vier reuzen voor  Borgerhout. Door dit project wordt veel ambachtelijk textieltalent onder de nieuwkomers blootgelegd.

Zo ontstaat het project ‘Knooppunt,’ dat focust op textieltalent van nieuwkomers en inzet op de uitwisseling van kennis en technieken. In de volgende fase biedt DOEK ruimte, tijd en materiaal, om nieuwkomers te laten groeien in meesterschap. In die periode krijgen concepten als co-working, co-creatie en talentontwikkeling concreter vorm.

Samen met enkele meesters, worden verschillende vakantieateliers voor kinderen georganiseerd, waaronder Tour d’Anvers. DOEK brengt tevens meesters samen voor co-creaties met modeontwerper Ilke Cop en de stadsdichter Maarten Inghels. Er start een eerste residentie en er volgen een aantal ateliers met kunstenaar Sara Dykmans. De kwaliteit van de ontmoeting tussen haar en de meesters staat hierbij centraal. Hier wordt de kiem gelegd van de latere ontmoetingsateliers.

In 2013 start DOEK een praktisch experimenteel onderzoek naar upcycling van textielreststromen en duurzame textielpraktijken. Dit resulteert onder andere in Texup in 2016.

2016

DOEK is vanaf 2016 operationeel in een eigen vzw en start met een nieuwe organisatiestructuur om nieuwkomers niet alleen kansen als uitvoerder, maar ook als co-creator te bieden. 

Wie is er bang voor Fatima Sultan? is het eerste project dat het vernieuwde DOEK in samenwerking met Wilde Vlechten vzw en kunstenaar Sara Dykmans opzet. Het geborduurde ontmoetingsspel gaat eind 2016 in première en toert nog steeds door Vlaanderen. 

2019

DOEK richt haar atelier terug op in de gebouwen van muziektheater Walpurgis in Mortsel.
DOEK zet samen met andere partners het onderzoeksproject TOP (Textiel Omschakelings Proces)-atelier (2019-2021) op. Dit project wil aantonen dat het rendabel, opschaalbaar en marktvriendelijk kan zijn om in België hoogwaardige circulaire textielproducten te maken van post-consumer textielreststromen.
In het kader van het Grote Repareer Onderzoek komen vijftien textielreparatie-experts met een hart voor textiel en duurzaam hergebruik samen bij DOEK.

Afghaanse borduurster Nadia Mohmand en Lies Van Assche krijgen een beurs voor het meester-leerlingtraject Afghaans borduren: het behoud van een mondiaal ambacht in het Vlaamse erfgoed.

DOEK brengt tijdens een Tex-Challenge met Timelab (Gent) en Industriemuseum (Gent) kennis en expertise samen om een weefgetouw na te bouwen op basis van oude kennis gecombineerd met digitale technieken. 

Lies Van Assche start met One’s heart on one’s sleeve : textile narratives from the city, een artistiek onderzoek aan de Koninklijke Academie Voor Schone Kunsten in Antwerpen. Ze ontwikkelt een aantal tools, zoals ontmoetingsateliers, die aan de basis liggen van de projecten vanaf 2020.

2020

DOEK is coach van de meester-leerlingtrajecten: Kantje Boordje over passementerie en True Colours over de kunst van het textielverven met planten. Beide trajecten resulteren in enkele Collective Wisdom Sessions in 2021 en 2022.

In 2020 wordt het project Sterrenstof (zie ook StadsStof) virtueel vertaald naar Textiel Blind Dates. Textieltalenten worden digitaal opgespoord en gematch’ tijdens digitale ontmoetingsateliers.

DOEK stapt mee in het project Knottex, waar een verzameling partners de artistiekemogelijkheden van de uitheemse en invasieve Japanse duizendknoop als textielbron onderzoekt.

2021

De eerste editie van Collective Wisdom Sessions verzamelt zes groepen mensen rond evenveel thema’s. Door een experimentele, participatieve gespreksmethodiek ontstaat ruimte voor dialoog tussen mensen met verschillende meningen en disciplines, vanuit heel Vlaanderen.

STST 2.0 is de eerste fase van een community-art project waarbij Lies Van Assche, twee Afghaanse borduursters en een aantal vrijwillige hosts stadsverhalen verzamelen tijdens nomadische ontmoetingsateliers. Iedereen is welkom om een verhaal over een publieke plaats in de stad te delen en deze plaats te borduren op verschillende ‘stadsdoeken’. 

Tijdens het traject BIND, onderzoekt Lies Van Assche hoe ze in een niet-stedelijke omgeving een nieuwe textiel-community kan opbouwen. Hier wordt opnieuw gewerkt met de methodiek van nomadische ontmoetingsateliers in de publieke ruimte en zet Lies Van Assche expliciet in op een zoektocht naar verborgen en bijzonder textieltalent uit de Zuidrand.

In maart 2021 start ‘Mijn handen zijn niet leeg,’ een co-creatief onderzoekstraject rond de overdracht van stedelijke textielpraktijken binnen de DOEK-community, in samenwerking met ErfgoedLab Antwerpen.

2022

In maart 2022 start het pilootproject Repair d’Anvers. Het doel is het opzetten van een collectief en duurzaam repair-atelier als experiment voor en door een groep vrouwen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

StadsStof reist langs verschillende Antwerpse locaties: Museum Plantin-Moretus, bibliotheek Permeke, MoMu Antwerpen en het districtshuis van Merksem. 

In december 2022 verhuist DOEK naar een nieuwe locatie. Omringd door buren als Fameus, vindt de organisatie onderdak in een groot atelier in de Zirkstraat, in het hart van Antwerpen. 

2023

In januari 2023 gaat het community-art project hetdoek van start. Samen met hetpaleis begeleiden enkele meesterborduursters uit de DOEK-community Antwerpenaren bij het borduren van een nieuw voordoek voor de grote zaal van hetpaleis. Lies Van Assche geeft als kunstenaar vorm aan dit ontmoetingsatelier. Het voordoek wordt een geschenk van Antwerpenaren voor Antwerpenaren van gisteren, vandaag en morgen. 

Vanaf februari 2023 organiseert DOEK op wekelijkse basis open ateliermomenten voor haar community-leden.